W dniach od 24 do 26 sierpnia br. odbył się w Grudziądzu XXX Jubileuszowy Zjazd Kawalerzystów pod honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Wydarzenie było kontynuacją organizowanych od 1989 r. spotkań, upamiętniających Centrum Wyszkolenia Kawalerii, działające w Grudziądzu w latach 1920-1939. Odbyły się pokazy jeździeckie, wystawy, koncerty i spotkania.
- W pierwszym Zjeździe Kawalerzystów II RP w 1989 r. uczestniczyło prawie 300 osób. Na kolejnych spotkaniach było ich coraz mniej, gdyż ułańskie szeregi z każdym rokiem przerzedzały się. Jednak co roku w zjazdach licznie uczestniczą rodziny kawalerzystów - powiedziała Karola Skowrońska, przewodnicząca Zarządu Fundacji Na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej w Grudziądzu.
Jak przystało na Jubileuszowy Zjazd Kawalerzystów, był on wyjątkowy. Na spotkanie przybyli spadkobiercy tradycji kawaleryjskich, rodziny kawalerzystów, przyjaciele, członkowie kół pułkowych kawalerii i klubów jeździeckich, turyści z różnych stron kraju i zagranicy. Swoją obecnością tegoroczny Zjazd Kawalerzystów uświetnił gen. bryg. Jarosław Gromadziński, zastępca dowódcy 12. Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej, obecni byli przedstawiciele żołnierzy 15. Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej i żołnierze z Garnizonu Grudziądz z dowódcą płk. Mariuszem Kaliszukiem. Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Wojskowa z Bydgoszczy.
Jubileuszowy zjazd rozpoczął się w piątek 24 sierpnia o godzinie 15.00 uroczystym odsłonięciem i poświęceniem tablicy na grobie płk. Zbigniewa Makowieckiego w Alei Żołnierzy Września 1939 r. na cmentarzu parafialnym w Grudziądzu.
- Prosimy Cię, Boże, pobłogosław tę tablicę, znak pamięci o godnym żołnierskim życiu płk. Zbigniewa Makowieckiego, polskiego kawalerzysty, uczestnika II wojny światowej i działacza emigracyjnego. Po zakończeniu II wojny światowej, wierny złożonej wojskowej przysiędze, nie godząc się na okupację sowiecką, wpisał się w grono niezłomnych żołnierzy Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Spraw, niech cieszy się nagrodą życia wiecznego. Niech przez odsłonięcie tej tablicy zostanie włączony do grona bohaterów i przywrócony narodowej pamięci - powiedział ks. mjr Tomasz Krawczyk, kapelan garnizonu Grudziądz.
Następnie uczestnicy jubileuszowego zjazdu kawalerzystów złożyli kwiaty przy tablicy Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii, na grobie gen. Stefana de Castendelo Kasprzyckiego i przy pomniku ofiar egzekucji ludności polskiej. W tym samym czasie odbył się „Bieg Ułański o Złotą Ostrogę Centrum Wyszkolenia Kawalerii”.
Najbarwniejszą częścią zjazdu była niewątpliwie sobotnia defilada oddziałów konnych ulicami Grudziądza, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem mieszkańców miasta. Kawalerzyści przejechali z koszar przy ul. Hallera przez plac 23 Stycznia na Błonia Nadwiślańskie, gdzie odbyły się pokazy jeździeckie umiejętności kawaleryjskich, musztra paradna oraz wystawa pojazdów historycznych. Podziwiających zarówno jeździecki kunszt, jak i historyczne osiągnięcia techniki nie brakowało. Swoje umiejętności zaprezentowali żołnierze 15. GBZ im. Zawiszy Czarnego, Szwadron Kawalerii WP i oddziały ochotnicze kultywujące tradycje Pomorskiej Brygady Kawalerii.
W niedzielę obchody rozpoczęły się mszą św. w Bazylice Kolegiackiej w intencji zmarłych kawalerzystów i tych, którzy kultywują tradycje kawaleryjskie. Uroczystej mszy św. przewodniczył ks. Infułat Tadeusz Nowicki. W wygłoszonej homilii ks. mjr Tomasz Krawczyk powiedział, że doroczne zjazdy, organizowane przez Fundację na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej, stanowią zawsze znakomitą okazję do przypomnienia bogatych dziejów naszej kawalerii. - „Zajmuje ona bowiem nie tylko wyróżnione miejsce w historii polskiej wojskowości, ale także w dziejach ojczystej kultury i obyczaju. W kronikach i na kartach powieści, na płótnach obrazów i w pieśniach jazda polska urasta do rangi symbolu, za którym kryje się poświęcenie dla Ojczyzny, gotowość do jej obrony, do walki o niepodległość i wolność. Od bitwy pod Cedynią, przez świetne zwycięstwa husarii, aż po czasy II Rzeczypospolitej konna jazda stanowiła swoisty obraz siły państwa, jego samodzielności i zdolności do decydowania o własnych losach” - powiedział ks. kapelan.
- „Organizowane doroczne Zjazdy Kawalerzystów II RP stanowią godną kontynuację przedwojennych grudziądzkich tradycji. Każdy zjazd był okazją do wzruszających spotkań kawalerzystów, bohaterów walk o polską niepodległość, przybywających do Grudziądza nierzadko z bardzo odległych rejonów świata. To cieszy, że współczesne jednostki wojskowe polskiej armii chętnie sięgają do symboliki kawalerii. Także i dzisiaj trudno byłoby wyobrazić sobie defiladę Wojska Polskiego bez udziału kawalerzystów. Jesteśmy przekonani, że tak jak w poprzednich latach, tegoroczny, jubileuszowy XXX Zjazd Kawalerzystów stanie się żywą i podniosłą lekcją historii dla mieszkańców Grudziądza i przybyłych gości. Dziękujemy wam za kontynuację przedwojennych tradycji, za te lekcje patriotyzmu od 30 lat na tej grudziądzkiej ziemi” - dodał ks. mjr Krawczyk.
Następnie uczestnicy jubileuszowego zjazdu udali się pod pomnik Żołnierza Polskiego oraz Marszałka Józefa Piłsudskiego, gdzie złożone zostały wiązanki kwiatów. XXX Jubileuszowy Zjazd Kawalerzystów II RP zakończył pobyt w muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi, gdzie znajduje się ekspozycja złożona z ponad 600 eksponatów związanych z kawalerią polską, wśród których znalazły się m.in. szable kawalerzystów, odznaki pułkowe, a także broń palna oraz pamiątki po kawalerzystach.
Grudziądz w okresie międzywojennym był głównym ośrodkiem szkolenia kawalerzystów. W 1920 r. powstała tam Centralna Szkoła Jazdy, która później funkcjonowała jako Centralna Szkoła Kawalerii, Obóz Szkolny Kawalerii, a od 1928 r. do wybuchu wojny jako Centrum Wyszkolenia Kawalerii. W ramach centrum działała szkoła podchorążych, której absolwenci później trafiali do różnych jednostek. W grudziądzkiej cytadeli przed wojną stacjonował 18. Pułk Ułanów Pomorskich.
kpt. Maciej Durma
(ordynariat.wp.mil.pl)
W uroczystościach wziął udział także nasz szwadron.
fot. Łukasz Szałkowski (grudziadz.naszemiasto.pl)